کلسترول وتری گلیسیرید

 باروزه گرفتن میزان کلسترول به خصوص تری گلیسیرید کاهش می‌یابد، مشروط به اینکه روزه دار بعد از افطار از غذاهای ساده استفاده کند. البته کسی که چربی خون بالایی دارد، اگر بعداز افطار همان غذاهای چرب معمول را بخورد، روزه در کاهش چربی خون او اثری ندارد.

تغذیه و رژیم غذایی حداکثر ? 20?تا ?30? درصد کلسترول را کاهش می‌دهد اما تاثیر رژیم غذایی روی کاهش تری گلیسیرید بسیار بیشتر است. کلسترول، ماده‌ای مومی و چرب-مانند است که در تمام سلول‌های بدن یافت می‌شود. بدن انسان کلسترول خود را در کبد می‌سازد و برای ادامه حیات هم به آن نیاز دارد.

وظیفه کلسترول،تولید هورمون ها، ویتامین ? D?و اسیدهای صفراوی است و به هضم غذا کمک می‌کند.

کلسترول به صورت واحدهای کوچکی به نام”لیپوپروتئین” که مرکب از چربی و پروتئین هستند، در رگ‌های خونی حمل می‌شوند که دو نوع مهم آن ? LDL?و?HDL? است.

مقدار بالای لیپوپروتئین دارای تراکم پایین یا ? LDL?که به کلسترول بد معروف است، موجب تجمع کلسترول در سرخرگ‌ها شده و در نتیجه احتمال ابتلا به بیماری قلبی را افزایش می‌دهد.

لیپوپروتئین دارای تراکم بالا یا ? ، HDL?به انتقال کلسترول به خصوص ? LDL?به خارج از خون و کبد کمک می‌کند، کبد هم کلسترول را از بدن خارج می‌کند.

? HDL?یا”کلسترول خوب” از تجمع کلسترول در سرخرگ‌ها پیشگیری می‌کند و حتی کلسترول اضافی را از دیواره سرخرگ‌ها بر می‌دارد و به همین دلیل بالا بودن مقدار آن احتمال ابتلا به بیماری قلبی را کاهش می‌دهد.

** کلسترول بالای خون چه مشکلاتی ایجاد می‌کند؟

بالا بودن میزان کلسترول در خون علامتی ایجاد نمی‌کند، به طوری که اکثر افراد از سطح کلسترول خیلی بالای خود آگاهی ندارند ولی بالا بودن آن می‌تواند جدی و خطرناک باشد، زیرا کلسترول می‌تواند در دیواره سرخرگ‌ها رسوب کند که این تجمع کلسترول، پلاک نامیده می‌شود.

با گذشت زمان و باافزایش سن، پلاک باعث باریک شدن سرخرگ‌ها می‌شود به طوری که دیواره سرخرگ‌ها ، قابلیت ارتجاعی خود را از دست داده و سخت می‌شوند که به این شرایط “آترواسکلروز” و یا به تعبیری سختی رگها یا تصلب شرایین گویند و چنانچه این روند تحت کنترل قرار نگیرد، بیماری عروق کرونر قلب به وجود خواهد آمد.

بیماری عروق کرونر قلب یا حمله قلبی وقتی رخ می‌دهد که یک یا چند رگ خونی قلب (سرخرگ‌های کرونر) به طور نسبی یا کامل مسدود شوند.

با کاهش یا قطع جریان خون، اکسیژن و مواد غذایی نمی‌توانند به قسمت- های دچار انسداد قلب برسند و درنتیجه ممکن است بخش‌هایی از عضله قلب دچار مرگ شوند که این امر به ضعیف تر شدن قلب منجر می‌شود به طوری که قلب قادر به پمپ کردن خون سرشار از مواد غذایی به بدن نخواهد بود.

این متخصص قلب و عروق می‌گوید در مواردی ممکن است دو سوم سرخرگ ها مسدود باشند و در شرایط عادی، فرد احساس ناراحتی نکند اما به هنگام استرس یاانجام حرکات بدنی و ورزش ، به دلیل کاهش خونرسانی، دچار درد یا فشار شود که “آنژین” نام دارد.

تشکیل پلاک و مشکلات ناشی از آن ممکن است در سرخرگ بخش‌های دیگر بدن نیز اتفاق بیفتد.

** چه عواملی باعث افزایش کلسترول خون می‌شوند؟

عواملی که موجب افزایش کلسترول خون می‌شود دو دسته هستند: عوامل قابل کنترل و عوال غیرقابل کنترل.

** عوامل قابل کنترل: سه عامل مهم برای کنترل میزان کلسترول عبارتند از: غذا، وزن بدن و فعالیت‌های بدنی و به تعبیری ورزش.

* غذا:

غذاهای حاوی چربی‌های اشباع شده که در دمای اتاق جامد هستند کلسترول سرم و ? LDL?را بیش از همه افزایش می‌دهند که باید از مصرف آنها پرهیز کرد و به جای آنها از روغن‌هایی که در دمای اتاق مایع هستند استفاده کرد.

بسیاری از روغن‌های مایع به خصوص در دمای بالا به سرعت فاسد می‌شوند که به همین دلیل برای باثبات تر کردن این روغن ها،آنها را “هیدروژنه” و به نوع جامد تبدیل می‌کنند.

اگر همه پیوندهای روغن نباتی، هیدروژنه نباشند به این محصول “نسبتا هیدروژنه” گویند که در برخی موارد حاوی چربی‌هایی به نام”چربی‌ترانس” هستند.

تحقیقات نشان می‌دهد که اسیدهای چرب ترانس به اندازه اسیدهای چرب اشباع شده زیان آور بوده و با ایجاد بیماری‌های قلبی در ارتباط هستند.

مارگارین، بیسکویت‌های بی‌شکر (کراکرها) وکلوچه‌ها(نان شیرینی‌ها) همگی دارای کره نباتی “نسبتا هیدروژنه” هستند.

انجمن قلب آمریکا، مارگارین ، گوشت گاو و بره و انواع کلوچه‌ها و بیسکویت‌ها که چهار نوع غذای بسیار متداول در آن کشور هستند را منبع اسیدهای چرب ترانس اعلام کرده است.

اسیدهای چرب اشباع شده نیز در محصولات نباتی و به مقدار زیاد در محصولات حیوانی مانند گوشت قرمز، مرغ، شیر و کره یافت می‌شوند.

* وزن بدن:

افزایش وزن بدن نیز باافزایش ? LDL?و کاهش ? HDL?همراه‌است.

* فعالیت بدنی :

فعالیت بدنی و ورزش منظم نیز از عوامل قابل کنترل کلسترول است که موجب کاهش وزن و کاهش ? LDL?شده و ? HDL?یا کلسترول خوب را بالا می‌برد.

** عوامل غیر قابل کنترل:

عوامل غیر قابل کنترل در افزایش کلسترول را دو دسته است یکی از این عوامل وراثت است و میزان کلسترول بالا در برخی افراد زمینه ارثی دارد و دیگری سن و جنس است.

? LDL?در زنان جوان پایین تر از مردان جوان است ولی با افزایش سن میزان ?LDL? در هر دو جنس بالا می‌رود.

بعد از ? 55?سالگی، زنان سطح کلسترول بالاتری نسبت به مردان پیدا می‌کنند.

بهتر است اندازه‌گیری میزان چربی خون از ? 20?سالگی آغاز شود و هر فرد بالای ? 20?سال، حداقل هر پنج سال یک بار یا در صورت نیاز و تجویز پزشک، در فواصل کمتر مقدار کلسترول خود را اندازه‌گیری کند.

ادامه مطلب...

افزایش چربی خون همراه با بیماریهایی مانند کم کاری تیرویید، بعضی از بیماریهای کبدی و کلیوی ، بیماریهای قند( دیابت) ، نارسایی مزمن کلیه، چاقی، بعضی از عفونتها ، اعتیاد به الکل ، ایدز و … دیده می شود.

همچنین افزایش چربی خون ممکن است علامت بیماری دیگری نبوده و بیمار به صورت اولیه دچار آن شود. برای تشخیص بالا بودن چربی خون، اندازه گیری دو نوع چربی خونی یعنی کلسترول و تری گلیسیرید انجام می شود. در این میان معمولا افزایش کلسترول به عنوان عامل بیماری زای جدیدتری مطرح می شود.

کلسترول انواع مختلفی دارد. افزایش کلسترول با تراکم پایین ( LDL ) منجر به عوارض عروقی به صورت تصلب شرایین ( اترواسکروز) در عروق مختلف می شود که می تواند باعث سکته های قلبی و مغزی شود. از طرف دیگر افزایش کلسترول با تراکم بالا ( HDL ) بر خلاف افزایش LDL عمل کرده و منجر به جلوگیری از عوارض ذکر شده می گردد.

با توجه به وجود انواع مختلف هیپرلیپیدمی، بیماران حتما باید به توصیه های دارویی و تغذیه ای پزشک معالج خود توجه دقیق داشته باشند، چون هر کدام از این انواع، درمان دارویی و رژیم غذایی خاص خود را نیاز دارد.

انواع اصلی چربی های موجود درخون :

چربی های اصلی موجود در پلاسما عبارت است از کلسترول و تری گلیسرید که به صورت متصل به پروتئین در پلاسما ( تحت عنوان لیپوپروتئین ها ) در گردش می باشند.

لیپوپروتئین های اصلی عبارت است از :

 شیلومیکرون ، VLDL, LDL. HDL . بیشترین نوع چربی که در خون جابجا می شود تری گلیسرید می باشد که در شبانه روز در حدود 70 تا 150 گرم از آن وارد پلاسما شده و خارج می شود. در صورتی که این میزان برای کلسترول 1 تا 2 گرم می باشد.

شیلومیکرون بزرگترین لیپوپروتئین می باشد که تری گلیسرید را از روده از طریق مجرای توراسیک به درون سیستم وریدی حمل می کند. در مویرگهای بافت چربی و بافت عضلانی در حدود 90 درصد این تری گلیسرید موجود در شیلومیکرون برداشته می شود.

از هیدرولیز شیلومیکرون اسید چرب و گلیسرول حاصل می شود که بدورن سلولهای چربی و عضلاتت وارد شده و به مصرف انرژِی رسیده و یا ذخیره می شود . مابقی توسط کبد برداشته می شود. VLDL تری گلیسرید تولید شده در داخل بدن را حمل می کند از کبد به مناطق محیطی مانند عضلات .

 VLDL بعد از مدتی به IDL تبدیل می شود و بعد از 2 تا 6 ساعت به LDL تبدیل می شود که نیمه عمر آن در خون در حدود 2 تا 3 روز خواهد بود. بنابراین عمده ترین منبع LDL ، . VLDL می باشد . در حدود 70 درصد LDL توسط کبد برداشته می شود. قسمت مقدار کمی از آن که البته بسیار مهم هم می باشد توسط ماکروفاز ها برداشته می شود که به دیواره شریانها مهاجرت می کنند و سبب تشکیل پلاکهای اترواسکلروز ی می شوند.
افزایش کلسترول خون می تواند بدلیل افزایش تولید و یا نقص در پاکسازی VLDL و یا افزایش تبدیل VLDL به LDL باشد. افزایش تولید VLDL توسط کبد میتواند ناشی چاقی ، دیابت ، مصرف الکل ، سندروم نفروتیک و یا ناشی از عوامل ژنتیکی باشد .

هر وضعیتی که سبب افزایش میزان LDL و کلسترول خون می شود اغلب سبب افزایش سطح تری گلیسرید خون هم می شود. نقص در برداشت LDL می تواند ژنتیکی باشد. گاهی مسائل تغذیه ای هم در این افزایش چربی نقش دارند.
افزایش 25 تا 40 میلی گرم کلسترول از حد نرمال آن می تواند ریسک ابتلا به بیماریهای عروقی قلب را بالا ببرد.
چربی بالای خون به چند گروه می تواند تقسیم بندی شود .

نوع اول:

 در نوع اول آن برداشت تری گلیسرید موجود در شیلومیکرون و VLDL دچار نقص می باشد. در افراد جوان می تواند خود را تشان دهد . در این حالت احتمال پانکراتیت و درد شکمی وجود دارد . وجود گزانتوما در این افراد شایع است. نیز بزرگ شدن کبد و طحال می تواند وجود داشته باشد. مصرف غذای چرب سبب افزایش بروز علایم خواهد شد .
هدف از درمان در این افراد کاهش میزان شیلومیکرون در خون می باشد . همه نوع چربی باید در رژیم غذایی محدود شود.

نوع دوم:
در نوع دوم میزان LDL خون بدلایل مختلفی افزایش می یابد. در این افراد LDL و کلسترول خون بالا می باشد . در این افراد باید با استفاده از رژِیم غذایی و مصرف دارو میزان کلسترول را تحت کنترل درآورد .

نوع سوم:
در نوع سوم میزان VLDL و کلسترول خون بالا است . ( بنابراین میزان تری گلیسرید خون بالا می باشد ) . در این افراد هم باید با استفاده از رژیم غذایی و دارو چربی خون در حد نرمال حفظ شود.

نوع چهارم:
در نوع چهارم میزان تری گلیسرید بالاست . میزان کلسترول نرمال و یا کمی بالاست. این نوع چربی خون معمولا می تواند با اختلال در متبولیسم قند ( مقاومت به انسولین ) و چاقی همراه باشد. رژیم محدودیت مصرف چربی و افزایش مصرف کربوهیدراتها می تواند سبب افزایش سطح چربی باشد. کاهش وزن ، عدم مصرف الکل ونیز رعایت در صرف کربوهیدراتها لازم است.

نوع پنجم:
در نوع پنجم میزان تری گلیسرید بالا ست و علاوه بر آن میزان شیلومیکرون هم بالاست. علایم با مصرف الکل و چربی تشدید می شود . افزایش اسید اوریک ، عدم تحمل گلوکز و چاقی می تواند وجود داشته باشد. خطر اصلی در این افراد پانکراتیت می باشد. رعایت رژیم غذایی ، کاهش وزن و دارو برای کنترل چربی لازم است .
گاهی هم افزایش چربی خون ثانویه به وجود بیماریهای دیگر می باشد. مانند مصرف الکل ، دیابت کنترل نشده ، مشکلات کبدی و مصرف داروها ( مانند استروژنها ، قرص های پیشگیری از بارداری ، رتینوئیدها ، تیازیدها و کورتون) .

چگونه چربی خون خود را کاهش دهیم؟

چربی های مواد به دو گروه اشباع شده و اشباع نشده تقسیم می گردند.

چربی های اشباع شده :

( مانند گوشت قرمز سوسیس، کالباس، همبرگر، قلوه، مغز زبان، کره، پنیر، بستنی، شکلات، نارگیل ، کلوچه، پیراشکی و شیر پرچرب) مستقیما چربی خون را افزایش می دهند؛

چربی های اشباع نشده:

 ( مانند روغن زیتون، روغن آفتابگردان، روغن سویا، روغن ذرت و گوشت ماهی، اردک و غاز) اثرشان مانند چربی های اشباع شده نیست و مستقیما چربی خون را افزایش نمی دهند؛ به علاوه چربی های اشباع نشده موجود در ماهی نه تنها خطر انسداد عروق را کاهش می دهد، بلکه به رقیق شدن خون کمک می کنند.

جهت کنترل چربی خون خود موارد زیر را رعایت کنید:الف- مصرف مواد غذائی حاوی چربی های اشباع شده را تا حد ممکن کاهش دهید.

ب – حداقل دوبار در هفته از ماهی ( به صورت کبابی یا پخته ) استفاده نمایید.

ج – حتی الامکان کره نباتی یا مارگارین را جایگزین کره معمولی کنید.د – در هفته بیشتر از سه یا چهار عدد تخم مرغ استفاده نکنید.ه – مرتب ورزش کنید.

و- حداقل چهار تا پنج نوع میوه یا سبزی تازه در وعده غذایی روزانه خود بگنجانید. ز- سیگار نکشید.

ح – استرسهای محیطی را تا حد ممکن کاهش دهید.

ادامه مطلب...

تقدیم به روح پاک و ملکوتی استاد سرهنگ علی فغانی که جوانی و زندگیش را صرف اعتلای ارزش های فرهنگی و ورزشی این مرز و بوم کردند و گرامیداشت روز 13 آبانماه و حماسه ارزشمند دانش آموز بسیجی  شهید حسین فهمیده و آرزوی موفقیت روز افزون دلیر مردان نیروی انتظامی در حفظ و حراست از وجب به وجب خاک این مرز و بوم از چنگال اهریمنان... انشاء اله

قدردانی ویژه از تلاش های ارزنده شیهان حسین لطیفی نماینده رسمی فدراسیون کاراته  و معاونت اجرایی کیوکوشین کاراته جمهوری اسلامی ایران؛ استاد سعد اله حیدرزداه مسئول برگزاری مسابقات؛ غلامرضا عباسپور دبیر اجرایی مسابقات و همه دست اندرکاران برگزاری مسابقات کیوکوشین کاراته جام استاد سرهنگ علی فغانی

اهداء جام و مدرک دان 6 استاد علی فغانی به فرزندش محمد مهدی فغانی توسط شیهان حسین لطیفی نماینده فدراسیون کاراته و معاونت اجرایی کیوکوشین کاراته جمهوری اسلامی ایران